Toplama ve Çıkarma İşlemi Problemleri (Problem Çözme ve Problem Kurma) 4. Sınıf Matematik konusu, öğrencilerin toplama ve çıkarma işlemlerini kullanarak günlük hayatta karşılaşabilecekleri çeşitli problemleri çözmelerine olanak tanır. Bu konu, öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirirken, aynı zamanda matematiksel düşünme yeteneklerini de artırır. Öğrenciler, verilen problemleri dikkatlice okuyarak, uygun matematiksel işlemleri belirlemeyi ve bu işlemleri adım adım uygulayarak çözüme ulaşmayı öğrenirler. Ayrıca, problem kurma becerisi kazandırılarak, öğrencilerin yaratıcı ve analitik düşünme yetenekleri de desteklenir. Bu kapsamda, toplama ve çıkarma işlemlerini içeren gerçek hayattan örnekler üzerinde çalışarak, problem çözme basamaklarını kullanmayı ve sonuçları kontrol etmeyi öğreneceklerdir.

Problem: Yeni açılan kuru temizleme dükkanına ilk ay 674, ikinci ay ise birinci aydan 148 eksik müşteri gelmiştir. Bu dükkana ikinci ay gelen müşteri sayısı kaçtır?
Çocuk: Bu problemi kendim çözebilirim. Ne demişti ablam: “Anla, planla, planını uygula, kontrol et!”

1. Anlama: Problemi dikkatlice okuyalım, verileri ve isteneni belirleyelim.
Verilenler: İlk ay 674 müşteri geldiği, ikinci ay gelen müşteri sayısının ise birinci aydan 148 eksik olduğu.
İstenen: İkinci ayda gelen müşteri sayısı.

2. Planlama: Çözüm için yapmamız gereken işlemleri belirleyip planlayalım.
674’ten 148’i çıkararak ikinci ay gelen müşteri sayısını bulmalıyım.

3. Planı uygulama: Belirlediğimiz işleme plana uygun yaparak sonucu bulalım.
.   674 → İlk ay gelen müşteri sayısı
−  148
───────
526 → İkinci ay gelen müşteri sayısı

4. Kontrol etme: İşlemlerin sağlamasını yaparak doğruluğunu kontrol edelim.
.   526 → İlk ay gelen müşteri sayısı
+  148
───────
674 → İlk ay gelen müşteri sayısı

Çocuk: Problemin son cümlesini “Bu dükkana iki ayda toplam kaç müşteri gelmiştir?” şeklinde değiştirerek yeni problem kurabilirim. Bu durumda son olarak toplama işlemi yapmam gerekirdi.
674 + 526 = 1200 → İki ayda gelen toplam müşteri sayısı

Bilgi: Verilen bir problemde verileri ya da isteneni değiştirerek yeni problemler kurulabilir.

Örnek: Ece, Elif ve Eyüp bayramda harçlık toplamışlardır. Ece 142 TL, Elif 164 TL toplamıştır. Eyüp ise Ece ve Elif’in topladığı toplam harçlık miktarının 75 TL eksiği kadar harçlık toplamıştır. Eyüp’ün topladığı harçlık miktarı kaç TL’dir; bulalım.
Çözüm:

Kontrol Edelim:
231 + 75 = 306 Ece ve Elif’in topladığı harçlık miktarı
306 – 164 = 142 Ece’nin topladığı harçlık

Örnek: Bir okulda düzenlenen bir kampanya ile ihtiyaç sahiplerine verilmek üzere 2948 adet gıda kolisi hazırlanmıştır. Birinci gün 1672 adet koli dağıtılmıştır. İkinci gün, birinci gün dağıtılandan 800 adet eksik koli dağıtılmıştır. Buna göre geriye kaç adet koli kalmıştır?
Çözüm: 

Kontrol edelim:
2948 – 404 = 2544
2544 – 1672 = 872
872 + 800 = 1672

Örnek: 762, 1925, 348, kişi, erkek, kadın, çocuk
Yukarıda verilenleri kullanarak toplama ve çıkarma işlemleri ile çözülebilecek bir problem kuralım ve kurduğumuz problemi çözelim.
Çözüm:
Problemi Kuralım: 1925 kişinin bulunduğu bir sinema salonunda 762 kadın, 348 erkek bulunmaktadır. Sinemada bulunan çocuk sayısı kaçtır?
Problemin Çözümü:
762 + 348 = 1110 (Kadın ve erkek sayısı)
1925 – 1110 = 815 → (Çocuk sayısı)

Örnek: Sezen, 758 sayfa, 1. hafta, 262 sayfa, 2. hafta, 137 sayfa, 3. hafta
Yukarıda verilenleri kullanarak toplama ve çıkarma işlemi ile çözülebilecek bir problem kuralım. Kurduğumuz problemi çözelim.
Çözüm:
Problemi Kuralım: 758 sayfalık bir kitabı 3 haftada okuyan Sezen, 1. hafta 262 sayfa, 2. hafta 137 sayfa okumuştur. Buna göre Sezen 3. haftada kaç sayfa kitap okumuştur?
Problemin Çözümü:
262 + 137 = 399 (1. ve 2. hafta okuduğu toplam sayfa sayısı)
758 – 399 = 359 (3. haftada okuduğu sayfa sayısı)

Örnek:

Çözüm: Çözümünde yukarıdaki işlemlerin kullanıldığı bir problem kuralım.
Problemi Kuralım: Bankaya olan 2700 lira borcunu 3 ayda ödeyerek bitiren Ali Bey, 1. ay 764 TL bankaya ödemiştir. 2. ay ise 1. ay ödediği miktarın 657 TL fazlası kadar ödeme yapmıştır. Ali Bey’in 3. ay ödediği miktar kaç TL’dir?
Problemin Çözümü:
764 TL → 1. ay
764 + 657 = 1421 TL → 2. ay
764 + 1421 = 2185 TL → 1 ve 2. ay ödenen toplam miktar
2700 – 2185 = 515 TL → 3. ay ödediği miktar.

Toplama ve Çıkarma İşlemi Problemleri Etkinlikleri ve Çalışma Kağıdı

1) Aşağıdaki problemleri çözelim.

1. Bir fabrikada şubat ayında üretilen bisiklet sayısı, ocak ayında üretilen bisiklet sayısından 604 fazladır. Bu fabrikada şubat ayında 2418 bisiklet üretildiğine göre ocak ayında kaç bisiklet üretilmiştir?
Çözüm: 2418 – 604 = 1814 bisiklet üretilmiştir.

2. Çiçekçi Selma Hanım, Anneler Günü’nde 1045 gül, 439 orkide satmıştır. Buna göre Selma Hanım’ın Anneler Günü’nde sattığı gül sayısı, orkide sayısından kaç fazladır?
Çözüm:

3. Ayhan’ın 1850 TL’si vardı. Ayhan parasının 954 TL’si ile ayakkabı, 219 TL’si ile şapka aldı. Ayhan’ın geriye kaç lirası kalmıştır?
Çözüm: 

4. Bir kelime oyununda Anıl 3406 puan almıştır. Melek ise Anıl’dan 978 eksik puan almıştır. Buna göre kelime oyununda Melek kaç puan almıştır?
Çözüm: 3406 – 978 = 2428 puan

5. Burak 2005 yılında doğmuştur. Dedesi ise Atatürk’ün öldüğü yılda doğmuştur. Buna göre Burak doğduğunda dedesi kaç yaşındaydı?
Çözüm: 

6. Bir konserve fabrikasında 713 kadın, kadınlardan 268 az erkek işçi çalışmaktadır. Buna göre konserve fabrikasında toplam kaç işçi çalışmaktadır?
Çözüm: 

7. Buğra ve Erdi toplam 1235 atık pil topladılar. Bunların 598 tanesini Erdi topladığına göre Buğra kaç atık pil toplamıştır?
Çözüm: 

8. Bir çiftçi, tarlasından topladığı kavunları iki römorkla taşımıştır. Birinci römorka 2248 kg, ikinci römorka ise birinci römorktan 346 kg daha az kavun yüklenmiştir. Bu çiftçi tarlasından toplam kaç kilogram kavun almıştır?
Çözüm: 

9. Bir güzel sanatlar lisesi öğrencilerinin açtığı resim sergisini dört haftada toplam 2372 kişi ziyaret etmiştir. Sergiyi birinci hafta 528 kişi, ikinci hafta 456 kişi, üçüncü hafta ise 305 kişi ziyaret ettiğine göre sergiyi dördüncü hafta kaç kişi ziyaret etmiştir?
Çözüm: 
528 + 456 + 305 = 1289
2372 – 1289 = 1083 kişi

10. Doğan, ara tatilde Nihan’dan 128, Şule’den ise 204 sayfa daha az kitap okumuştur. Şule ara tatilde 712 sayfa kitap okuduğuna göre üçünün okuduğu kitapların sayfa sayıları toplamı kaçtır?
Çözüm: 

11. Bir atölyede masa ve sandalye üretilmektedir. Üretilen sandalyelerden 1704 tanesi satılmıştır. Satılan masa sayısı satılan sandalye sayısından 927 eksiktir. Atölyede 1000 masa üretildiğine göre satılmayan kaç masa kalmıştır?
Çözüm: 

12. Bir kırtasiyeye yeni kitaplar gelmiştir. Bunların 236 tanesi masal, 415 tanesi hikaye kitabıdır. Geriye kalanlar ise roman türündedir. Roman türündeki kitapların sayısı masal kitaplarının sayısından 78 eksik olduğuna göre bu kırtasiyeye toplam kaç yeni kitap gelmiştir?
Çözüm: 

13. Ecrin, gideceği yolun 486 km’sini gidip mola verseydi geriye 324 km yolu kalacaktı. Ecrin 203 km gidip mola verdiğine göre geriye gideceği kaç kilometre yol kalmıştır?
Çözüm: 

Toplama ve Çıkarma İşlemi Problemleri Video