İçimizdeki sevinç, üzüntü, korku, şaşkınlık, özlem, pişmanlık gibi duyguları ifade eden cümlelerdir. Bu cümlelerde genellikle duygu bildiren kelimeler ve ünlem işareti kullanılır.

Özellikleri:

• Mutluluk, üzüntü, kızgınlık gibi içsel tepkileri yansıtır
• Çoğu zaman “Ah, oh, vah, eyvah” gibi ünlemler içerir
• Ünlem işareti (!) ile biter
• Kişinin iç dünyasına ait yorumlar taşır

Duygu Çeşitlerine Göre Örnek Cümleler

a) Sevindirici Durumlar (Mutluluk, Heyecan)

• “Yaşasın, takımımız kazandı!”
• “Çok mutlu oldum, bana hediye aldın!”
• “Oh be, sonunda tatile çıkıyoruz!”

b) Üzücü Durumlar (Üzüntü, Keder)

• “Ah, kedim çok hasta!”
• “Vah vah, o güzel vazo kırılmış!”
• “Eyvah, ödevimi unuttum!”

c) Kızgınlık Bildirenler (Öfke, Kızgınlık)

• “Of, yine mi gürültü yapıyorsunuz!”
• “Bıktım artık bu gürültüden!”
• “Ayy, canımı çok acıttın!”

d) Şaşkınlık Bildirenler

• “Vay canına, bu ne güzel bir sürpriz!”
• “Aman Allah’ım, sen mi geldin?”
• “Haa, gerçekten mi?”

e) Korku ve Endişe Bildirenler

• “Eyvah, anahtarımı kaybettim!”
• “Ay, arkamdan kim geldi öyle!”
• “Off, yine mi deprem oluyor!”

f) Özlem ve Pişmanlık Bildirenler

• “Ah, keşke dedemi görebilsem…”
• “Eyvah, bu sözü söylemeseydim!”
• “Of, neden dinlemedim ki!”

Duygu Cümlelerini Tanıma Yöntemleri

1. Ünlem ifadeleri aranır (ah, vah, oh, eyvah)
2. Ünlem işareti kontrol edilir
3. Cümlede kişisel yorum olup olmadığına bakılır
4. Duygu bildiren fiiller aranır (sevinmek, üzülmek, korkmak)

Çözümlü Örnek Test Soruları (7 Soru)

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisi mutluluk bildirir?
A) “Öf, yine mi yağmur yağıyor!”
B) “Yaşasın, sınavdan yüz aldım!”
C) “Eyvah, kalemim kırıldı!”
D) “Vah vah, çiçekler solmuş”

Çözüm: Doğru cevap B seçeneğidir. “Yaşasın” ifadesi mutluluğu gösterir.

Soru 2:

Hangi cümlede pişmanlık duygusu vardır?
A) “Keşke daha çok çalışsaydım”
B) “Harika bir gün geçirdik”
C) “Hemen buraya gel!”
D) “Vay, ne kadar da büyümüş”

Çözüm: Doğru cevap A seçeneğidir. “Keşke” pişmanlık ifade eder.

Soru 3:

“___! Çantamı evde unuttum!” cümlesinde boşluğa hangi ünlem gelmelidir?
A) Yaşasın
B) Eyvah
C) Bravo
D) Vay

Çözüm: Doğru cevap B seçeneğidir. “Eyvah” telaş ve üzüntü bildirir.

Soru 4:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde korku duygusu yoktur?
A) “Ay, kim öyle ansızın geldi!”
B) “Eyvah, köpek kovalıyor!”
C) “Oh, sonunda geldin!”
D) “Off, yine karanlık!”

Çözüm: Doğru cevap C seçeneğidir. “Oh” rahatlama ifade eder.

Soru 5:

Hangi cümle şaşkınlık bildirmez?
A) “Haa, sen miydin?”
B) “Vay canına, bu ne güzellik!”
C) “Of, yine mi ödev!”
D) “Aman Allahım, bu ne hız!”

Çözüm: Doğru cevap C seçeneğidir. “Of” sıkıntı bildirir.

Soru 6:

“___! Annem bana kızdı.” cümlesinde boşluğa hangisi gelirse üzüntü belirtir?
A) Yaşasın
B) Vah
C) Bravo
D) Hop

Çözüm: Doğru cevap B seçeneğidir. “Vah” üzüntü ifade eder.

Soru 7:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki farklı duygu vardır?
A) “Yaşasın, babam geldi!”
B) “Ah, hem üzgünüm hem de kızgınım”
C) “Şşşt, sessiz olun!”
D) “Hadi, hemen gidelim”

Çözüm: Doğru cevap B seçeneğidir. Hem üzüntü hem kızgınlık ifade eder.