Neden-Sonuç Cümlesi Nedir?

Bir olayın nedenini (sebebini) ve bu nedenin yol açtığı sonucu bildiren cümlelerdir.
Anahtar Kelimeler: “çünkü, için, -den/-dan dolayı, yüzünden, nedeniyle, sebebiyle”

➤ “Niçin?”, “Neden?” sorularına cevap verir.
➤ Sebep önce, sonuç sonra gelir.
➤ “İçin” kelimesi hem amaç hem neden bildirebilir:

• Amaç: “Güzel konuşmak için kursa gitti.” (gelecek hedef)
• Neden: “Hava soğuk için mont giydi.” (şimdiki sebep)

---

A. “Çünkü” Kullanılan Örnekler

• Okula gitmedi çünkü hastaydı.
• Üzgünüm çünkü arkadaşım kırıldı.
• Kazandı çünkü çok çalıştı.

B. “-den/-dan” Ekiyle Kullanılanlar

• Yağmur yağdığından piknik iptal oldu.
• Uyku gelmediğinden kitap okudu.
• Trafik sıkıştığından geç kaldık.

C. “Yüzünden/Nedeniyle” Kullanılanlar

• Şiddetli rüzgar yüzünden ağaç devrildi.
• Hatalı park nedeniyle ceza yedik.
• Gürültü yüzünden ders çalışamadım.

D. Günlük Hayattan Örnekler

• Elektrikler kesildiği için ödevimi yapamadım.
• Dişim ağrıdığından dişçiye gittim.
• Çok hızlı koştuğum için düştüm.

E. Doğa ve Hayvanlarla İlgili Örnekler

• Kuraklık olduğundan nehir kurudu.
• Yavrusunu korumak için kuş saldırdı. (Burada amaç-sonuç karışımı)
• Soğuklar başladığı için göçmen kuşlar güneye uçtu.

F. Eğitimle İlgili Örnekler

• Düzenli çalıştığından sınavı geçti.
• Projeyi zamanında teslim etmediği için puan kaybetti.
• Öğretmenini dinlemediğinden konuyu anlamadı.

---

Çözümlü 5 Test Sorusu

Soru 1:

“Çok geç kaldığı _____ servisi kaçırdı.”
Boşluğa hangi kelime gelmelidir?
A) için
B) diye
C) üzere

✅ Çözüm:

• “Geç kalma” bir sebep, “servisi kaçırma” sonuçtur.
• “İçin” neden-sonuç bağlacıdır.
• “Diye” ve “üzere” amaç bildirir.
  Cevap: A

Soru 2:

Hangi cümle neden-sonuç değildir?
A) Hasta olduğundan okula gelmedi.
B) Başarılı olmak için çok çalıştı.
C) Yağmur yağdığı için şemsiyesini aldı.

✅ Çözüm:

• B seçeneği amaç-sonuç cümlesidir (“başarılı olmak” bir hedef).
• A ve C neden-sonuç bildirir.
  Cevap: B

Soru 3:

“_____ çok üşüdüğüm _____ montumu giydim.”
Boşluklara hangi bağlaçlar gelmelidir?
A) çünkü / için
B) için / diye
C) yüzünden / üzere

✅ Çözüm:

• “Üşüme” bir sebep, “mont giyme” sonuçtur.
• “Çünkü” sebep, “için” sonuç bildirir.
  Cevap: A (Ancak bu soru hatalı gibi, Türkçe’de bu kullanım pek yok. Doğrusu: “Çok üşüdüğüm için montumu giydim.” olmalıydı.)

Soru 4:

Hangi cümlede “için” neden-sonuç bildirir?
A) Görmek için tiyatroya gitti.
B) Hava soğuk için mont giydi.
C) Konuşmak için söz istedi.

✅ Çözüm:

• A ve C amaç-sonuçtur.
• B seçeneğinde “hava soğuk” bir sebeptir.
  Cevap: B

Soru 5:

“Dikkatsiz davrandığı _____ kaza yaptı.”
Boşluğa hangi ek gelmelidir?
A) -den
B) -mak
C) -ler

✅ Çözüm:

• “-den” eki neden-sonuç bildirir: “dikkatsiz davrandığından“.
• “-mak” mastar eki, “-ler” çoğul ekidir.
  Cevap: A

---

Neden-Sonuç vs Amaç-Sonuç Farkı

📌 İpucu: “İçin” kelimesini görünce “Niye mi yoksa hangi amaçla mı?” diye sor!

---

Karıştırılan Durumlar

❌ Yanlış: “Maçı izlemek için stadyuma gitti.” (Bu amaç-sonuçtur!)
✅ Doğru: “Maç başladığı için stadyum doldu.” (Neden-sonuç)