Karşılaştırma İşlevli Söz Varlığı 5. Sınıf Türkçe
Karşılaştırma Nedir?
Karşılaştırma, iki veya daha fazla varlık, kavram ya da durum arasındaki benzerlik ve farklılıkları belirtmek için yapılır.
Karşılaştırma İfadeleri
Benzerlik Bildirenler:
- gibi, kadar, sanki, aynı, benzer, tıpkı
- Örnek 1: “Tıpkı babası gibi çalışkandı.”
- Örnek 2: “Gözleri deniz kadar maviydi.”
- Örnek 3: “Sanki bir peri masalındaydık.”
“Kuşlar gibi özgür hissettim.”
➡ Nasıl? → Kuşların özgürlüğüne benzetme.
Üstünlük Bildirenler:
- daha, en, -den/-dan fazla, -den/-dan çok
- Örnek 1: “Elma, armuttan daha tatlıdır.”
- Örnek 2: “Bu, izlediğim en güzel filmdi.”
- Örnek 3: “Bundan daha iyi bir fikir bulamadık.”
“Matematik daha zor bir derstir.”
➡ Kıyaslama → Diğer derslerle karşılaştırma.
Eşitlik Bildirenler:
- kadar, gibi, denli
- Örnek 1: “Senin kadar hızlı koşabilirim.”
- Örnek 2: “Onun kadar sabırlı olamıyorum.”
- Örnek 3: “Güneş kadar parlak bir gülümsemesi var.”
“Deniz kadar derin düşünceleri vardı.”
➡ Ne kadar? → Denizin derinliğiyle eşitlik.
Farklılık Bildirenler:
- oysa, halbuki, ama, fakat
- Örnek 1: “O kitap okumayı sever; oysa kardeşi sevmez.”
- Örnek 2: “Halbuki daha erken geleceğini söylemişti.”
- Örnek 3: “Ben erken kalkarım, ama kardeşim geç uyanır.”
Çözümlü Test Soruları
Soru 1:
“Kardan adam sanki canlıymış gibi duruyordu.”
Bu cümledeki karşılaştırma ifadeleri hangileridir?
A) kardan – canlı
B) sanki – gibi
C) duruyordu – gibi
D) sanki – canlı
Çözüm: “Sanki” ve “gibi” benzetme ifadeleridir. Cevap: B
Soru 2:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üstünlük bildiren bir ifade vardır?
A) “Gökyüzü deniz kadar maviydi.”
B) “Bu film daha eğlenceliydi.”
C) “Tıpkı bir kuş gibi hafifledim.”
D) “Oyun oynamak kadar güzel bir şey yok.”
Çözüm: “Daha” üstünlük bildirir. Cevap: B
Soru 3:
“Pasta, kurabiyeden —— lezzetliydi.”
Boşluğa hangi karşılaştırma ifadesi gelmelidir?
A) gibi
B) kadar
C) daha
D) sanki
Çözüm: Üstünlük belirtmek için “daha” kullanılır. Cevap: C
Soru 4:
“Kardeşim resim yapmayı sever; —— ben müziği tercih ederim.”
Boşluğa hangi ifade gelmelidir?
A) tıpkı
B) oysa
C) kadar
D) sanki
Çözüm: Farklılık belirtmek için “oysa” kullanılır. Cevap: B
Soru 5:
“Bu hikaye, öncekinden —— ilgi çekici.”
Boşluğa hangisi gelmez?
A) daha
B) fazla
C) gibi
D) çok
Çözüm: “Gibi” benzerlik bildirir, karşılaştırmaya uymaz. Cevap: C
Tablo: Karşılaştırma İfadeleri
Tür | İfadeler | Örnek 1 | Örnek 2 | Örnek 3 |
---|---|---|---|---|
Benzerlik | gibi, tıpkı, sanki | “Bulutlar pamuk gibi.” | “Tıpkı senin dediğin gibi” | “Sanki rüyadaydım” |
Üstünlük | daha, en, fazla | “Bu daha güzel.” | “En sevdiğim mevsim” | “Diğerlerinden fazla” |
Eşitlik | kadar, denli | “Senin kadar akıllı.” | “Onun denli güçlü” | “Su kadar berrak” |
Farklılık | oysa, ama | “O üşüdü, oysa ben sıcaktım.” | “Halbuki bilmiyordu” | “Ama ben gitmedim” |
İpuçları
✔ “Gibi” ve “kadar” çoğunlukla benzerlik ve eşitlik için kullanılır.
✔ “Daha” ve “en” üstünlük belirtir.
✔ Karşılaştırma cümlelerinde mutlaka iki unsur olmalıdır.