1. Satır Sonunda Kelime Bölme

Kural: Kelimeler hecelerine ayrılarak bölünür ve kısa çizgi konur.

Örnekler:
✓ Doğru: “Kitap-”
“çılık” (alt satır)
✗ Yanlış: “Kita-pçılık” (hece bölünmesine uymuyor)

İpucu: Heceleri ayırmak için elinizle alkış yaparak hece sayısını bulabilirsiniz! (Örnek: “öğ-ret-men” 3 hece)

2. Matematiksel İfadeler

Kural: Çıkarma işlemi ve negatif sayılarda kullanılır.

Örnekler:
✓ “15 – 5 = 10”
✓ “-8°C”
✗ “15–5=10” (tire kullanılmaz)

3. Aralık Belirtme

Kural: Sayılar veya sözcükler arasında “arası, aralığı” anlamında.

Örnekler:
✓ “2020-2023 yılları”
✓ “Ankara-İstanbul uçuşu”

4. Dilbilgisi İlişkileri

Kural: Eklerin köklerle ilişkisini göstermek için.

Örnek:
✓ “gel-iyor” (fiil kökü+ek)

Çözümlü 5 Test Sorusu

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısa çizgi yanlış kullanılmıştır?
A) İzmir-‘e gidiyoruz
B) 1998-2001 arası
C) Bil-gisayar bozuldu
D) -12°C soğuk var

Çözüm:

• C seçeneği yanlıştır. Doğru heceleme: “Bilgi-sayar”
• Diğerleri doğru: A (özel isim+ek), B (aralık), D (negatif sayı)

Cevap: C

Soru 2:

“Ankara()dan İzmir()e yolculuk yaptık.” cümlesinde parantezlere hangi işaret gelmelidir?

A) (‘), (‘)
B) (-), (-)
C) (‘), (-)
D) (-), (‘)

Çözüm:

• Her ikisinde de özel isim+ek olduğu için kısa çizgi (-) gelir.
• “Ankara-‘dan İzmir-‘e”

Cevap: B

Soru 3:

Aşağıdaki kullanımlardan hangisi doğrudur?
A) 25–30 kişi
B) kitap-‘ı
C) 15 – 3 = 12
D) Ahmet’in

Çözüm:

• A: Yanlış (tire kullanılmaz, kısa çizgi olmalı)
• B: Yanlış (özel isim değil)
• D: Yanlış (kesme tek başına yeterli değil)
• C: Doğru (matematik işlemi)

Cevap: C

Soru 4:

Hangi seçenekteki heceleme doğrudur?
A) Ok-ul
B) Öğr-etmen
C) Kit-apçı
D) Bil-gisayar

Çözüm:

• Doğru hecelemeler: “O-kul”, “Öğ-ret-men”, “Ki-tapçı”, “Bil-gi-sa-yar”
• Hiçbiri doğru değil ama en yakın: B (“Öğr-etmen” yerine “Öğ-ret-men”)

Cevap: B (en az yanlış)

Soru 5:

Hangi cümlede kısa çizgi gereksiz kullanılmıştır?
A) Türkiye-‘nin
B) 10-15 dakika
C) Kalem-‘i
D) -5. katta

Çözüm:

• C seçeneğinde “kalem” özel isim olmadığı için kısa çizgi gereksiz.
• Doğrusu: “kalemi”

Cevap: C