Nokta (.) Nerelerde Kullanılır?

Tamamlanmış Cümle Sonları

 Örnekler:

• “Bugün okula gittim.”
• “Kitabımı kütüphaneye iade ettim.”
• “Annem çok güzel yemek yapar.”

 Yanlış Kullanım:
“Ödevlerimi bitirdim” → “Ödevlerimi bitirdim.”

2. Kısaltmaların Sonunda

 Unvanlarda:

• “Dr. (Doktor)”, “Prof. (Profesör)”, “Av. (Avukat)”

 Ölçü Birimlerinde:

• “kg. (kilogram)”, “cm. (santimetre)” (Günümüzde noktasız kullanım da kabul edilir: kg, cm)

 Diğer Kısaltmalar:

• “vb. (ve benzeri)”, “vs. (vesaire)”, “İng. (İngilizce)”

 Yanlış Kullanım:
“TBMM.” → “TBMM” (Kurum adlarında nokta kullanılmaz)

3. Sıra Sayılarında

 Örnekler:

• “3. kat” (üçüncü kat)
• “1. sınıf” (birinci sınıf)
• “25. sokak” (yirmi beşinci sokak)

 Yanlış Kullanım:
“5inci sıra” → “5. sıra”

4. Tarihlerin Yazımında

 Gün-Ay-Yıl Arasında:

• “23.04.1920” (23 Nisan 1920)
• “01.01.2023” (1 Ocak 2023)

 Yanlış Kullanım:
“23/04/1920” → “23.04.1920” (Tarihlerde eğik çizgi yerine nokta kullanılır)

5. Saat ve Dakika Gösteriminde

 Örnekler:

• “08.30” (Sekiz buçuk)
• “14.15” (İki on beş)
• “23.45” (On bir kırk beş)

 Yanlış Kullanım:
“2-30” → “02.30”

6. Matematikte Ondalık Sayılar

 Tam Sayı ve Kesir Ayırıcı:

• “3.14” (Pi sayısı)
• “2.5 kg” (İki buçuk kilogram)
• “0.75” (Yüzde yetmiş beş)

 Yanlış Kullanım:
“2,5 kg” → “2.5 kg” (Virgül değil nokta kullanılır)

7. Madde İşaretlerinde

 Sıralı Listelerde:

1. Kalem
2. Defter
3. Kitap

8. Bibliyografik Kaynaklarda

 Kaynakça Yazımı:

• “Yılmaz, A. (2020). Türkçe Dil Bilgisi. İstanbul: Bilge Yayınları.”

9. Web Adreslerinde

 Domain Ayırıcı:

• “www.tdk.gov.tr”
• “www.meb.gov.tr”

10. Kitap Bölümlemesinde

 Cilt ve Baskı Numarası:

• “Cilt 2. Baskı 3.”

11. Para Birimi Yazımında

 Lira-Kuruş Ayrımı:

• “25.50 TL” (Yirmi beş lira elli kuruş)

12. Kod ve Şifrelerde

 Ayırıcı Olarak:

• “ISBN: 978.975.08.1234.5”

13. Kısaltılmış Tarihlerde

 Ay ve Yıl:

• “Nisan.2023” (Nokta ay ve yıl arasında kullanılabilir)

14. Rakamla Yazılan Ay Adlarında

 Örnek:

• “2023 yılının 4. ayı” (Nisan)

15. Bilimsel Gösterimlerde

 Örnek:

• “6.02×10²³” (Avogadro sayısı)

Özel Durumlar ve İstisnalar

1. Başlıklarda Nokta Kullanılmaz

• “Türkçe Dil Bilgisi Kuralları” (Doğru)
• “Türkçe Dil Bilgisi Kuralları.” (Yanlış)

2. Tablo ve Grafiklerde

• Sütun başlıklarında nokta kullanılmaz:
  

  No	Adı
  1	Ahmet
  2	Mehmet

3. Kısaltmalarda Nokta Kullanılmayanlar

• “THY” (Türk Hava Yolları)
• “TDK” (Türk Dil Kurumu)
• “MEB” (Milli Eğitim Bakanlığı)

---

Çözümlü Test Soruları

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nokta yanlış kullanılmıştır?
A) Prof. Dr. Ahmet Bey geldi.
B) Saat 14.30’da buluşalım.
C) Okulumuz Ankara. da.
D) 5. katta oturuyoruz.

Çözüm:

• C seçeneğinde “Ankara. da.” yanlıştır. Doğrusu: “Ankara’da.” (Nokta cümlenin sonuna konur)
• Cevap: C

---

Soru 2:

Aşağıdaki kısaltmalardan hangisinde nokta doğru kullanılmıştır?
A) TBMM.
B) kg.
C) Dr
D) cm

Çözüm:

• B seçeneği doğrudur. “kg.” ölçü birimi olduğu için nokta alabilir (günümüzde noktasız da yazılır).
• Cevap: B

---

Soru 3:

“23 Nisan 1920 de TBMM açıldı.” cümlesindeki yazım yanlışı nasıl düzeltilmelidir?
A) “de” ayrı yazılmalı
B) Tarihten sonra virgül konmalı
C) “23.04.1920” şeklinde yazılmalı
D) “TBMM”den sonra nokta konmalı

Çözüm:

• Tarihler noktayla ayrılır ve “de” bitişik yazılır:
  “23.04.1920’de TBMM açıldı.”
• Cevap: C

---

Soru 4:

Hangi cümlede nokta gereksiz kullanılmıştır?
A) 12. sınıf öğrencileri sınava girdi.
B) MEB. yeni kararlar aldı.
C) Saat 09.15’te ders başlıyor.
D) 3.5 litre su içtim.

Çözüm:

• B seçeneğinde “MEB” kurum adıdır, nokta kullanılmaz.
• Cevap: B

---

Soru 5:

“2 inci katta oturuyorum.” cümlesindeki yazım yanlışı nasıl düzeltilmelidir?
A) “2inci” bitişik yazılmalı
B) “2. katta” olmalı
C) “ikinci” yazılmalı
D) “2-inci” olmalı

Çözüm:

• Sıra sayıları noktayla yazılır: “2. katta”
• Cevap: B

---

Pratik Bilgiler 

• Kurum adlarında nokta olmaz: TÜBİTAK, MEB, TDK
• Saat yazımında iki nokta üst üste (:) de kullanılabilir: “14:30”
• Rakamlardan sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır: “5’inci kat”