Periyodik Tabloda Yer Bulma 9. Sınıf Kimya

  • Periyodik tabloda yatay sıralara periyot, dikey sütunlara ise grup adı verilir. Periyodik tabloda 7 periyot ve 18 grup bulunur. Bu 18 grubun 8’i A grubu, 10’u ise B grubudur.
  • Aynı grupta bulunan elementler, genellikle benzer kimyasal özelliklere sahiptir.
  • Bir elementin periyodik sistemdeki periyot numarası, en büyük enerji düzeyini (katman numarasını) gösterir. Grup numarası ise elementin değerlik (valans) elektron sayısıdır. Örneğin, ^{2}\text{He}‘nin değerlik elektron sayısı 2’dir ve periyodik tabloda 8A grubunda yer alır.
  • IUPAC sistemine göre, periyodik tabloda gruplar 1’den 18’e kadar numaralandırılır; bu gruplar 1. grup, 2. grup, … , 18. grup şeklinde adlandırılır.

Bir elementin periyodik cetveldeki yeri belirlenirken temel hâl elektron dizilimi kullanılır.

  • Enerji katman numarası
    nn
     

    ise bir katmanda bulunabilecek en fazla elektron sayısı 2n22n^2 

    formülü ile bulunur. Buna göre:

    1. Enerji katmanında (n = 1) en fazla
      212=22 \cdot 1^2 = 2
       

      tane elektron bulunur.

    2. Enerji katmanında (n = 2) en fazla
      222=82 \cdot 2^2 = 8
       

      tane elektron bulunur.

    3. Enerji katmanında (n = 3) en fazla
      232=182 \cdot 3^2 = 18
       

      tane elektron bulunur.

    4. Enerji katmanında (n = 4) en fazla
      242=322 \cdot 4^2 = 32
       

      tane elektron bulunur.


Atom numarası 20’ye kadar olan atomların katman elektron dizilimleri yapılırken şu kurallara uyulur:

  • İlk 2 elektron 1. katmana yerleştirilir.
  • i. İçten dışa doğru enerji seviyeleri doldurulurken her seferinde geriye kalan elektron sayısı hesaplanır.
  • ii. Elde kalan elektron sayısı 8 veya daha az ise tamamı 2. katmana yerleştirilir.
    Örnek: iii. Elde kalan elektron sayısı 16’dan az ise 2. katmana 8 elektron, 3. katmana ise kalan elektronlar yerleştirilir.
    Örnek:

    iv. Elde kalan elektron sayısı 17 ya da 18 ise 2. ve 3. katmana 8’er elektron yazılırken 4. katmana kalan elektronlar yerleştirilir.
    Örnek:

Buna göre atom numarası 20’ye kadar olan atomların temel hâl katman elektron dizilimi bu tabloya göre yapılır.

  • Elementlerin temel hâl katman elektron dizilimindeki en son katmandaki toplam elektron sayısına Valans (değerlik) elektron sayısı denir.
    Örneğin, 6C:2) ^{6}\text{C}:2) 

    4) için valans elektron sayısı 4 iken,  için bu değer 2’dir.


  • 2He^{2}\text{He}
     

    atomunun valans elektron sayısı 2’dir.

  • Atomlar bağ oluştururken valans elektronlarını kullanırlar.
  • Valans elektron sayısı, atomun kimyasal özelliklerinin belirlenmesinde önemli bir rol oynar.
  • Elementlerin temel hâl elektron dizilimindeki katman sayısı, elementin periyodunu, valans elektron sayısı ise grubunu verir.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

9. Sınıf Periyodik Tabloda Yer Bulma konu anlatımı, kısa özet, örnekler