Sözlük Sıralaması 5. Sınıf Türkçe
Sözlük sıralaması, kelimelerin alfabenin harf sırasına göre dizilmesidir. Sözlüklerde kelimeler, ilk harflerine, harfler aynıysa ikinci, üçüncü harflerine bakılarak sıralanır. Bu sıralama sayesinde kelimeleri sözlükte kolayca bulabiliriz.
📌 Alfabenin Harf Sırası:
A – B – C – Ç – D – E – F – G – Ğ – H – I – İ – J – K – L – M – N – O – Ö – P – R – S – Ş – T – U – Ü – V – Y – Z
✅ Sözlük Sıralamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Önce ilk harfe bakılır.
- İlk harfler aynıysa ikinci harfe, sonra üçüncüye bakılır.
- Harfler tamamen aynıysa, kelime boyu kısa olan önce gelir.
(örneğin: el, elek, eller)
🟡 Örnek Sıralamalar:
Verilen Kelimeler:
kalem – kedi – kanepe – kitap
Sözlük Sıralamasına Göre:
kale, kanepe, kedi, kitap
Verilen Kelimeler:
armağan – ay – akşam – arı
Sözlük Sıralaması:
akşam, armağan, arı, ay
Verilen Kelimeler:
balık – bakkal – bahçe – baca
Sözlük Sıralaması:
baca, bahçe, bakkal, balık
Çözümlü Örnek Test Soruları
Konu: Sözlük Sıralaması
1. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte en önce gelir?
A) masa
B) mandal
C) meyve
D) mavi
Doğru Cevap: B
Çözüm: Tüm kelimeler “m” harfiyle başlıyor. İkinci harfe bakılır:
- mandal (a)
- mari (a)
- masa (a)
- meyve (e)
“mandal” ikinci harfleri aynı olduğundan üçüncü harflere göre en öndedir.
2. Aşağıdaki kelimeler sözlük sırasına göre nasıl dizilir?
- çiçek
- çaba
- çocuk
- çarşı
A) 1 – 2 – 3 – 4
B) 2 – 4 – 1 – 3
C) 3 – 1 – 4 – 2
D) 2 – 1 – 4 – 3
Doğru Cevap: B
Çözüm:
- çaba
- çarşı
- çiçek
- çocuk
Doğru sıralama budur.
3. “Elma, erik, ekmek, ev” kelimelerinin sözlük sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?
A) ekmek – elma – erik – ev
B) elma – erik – ekmek – ev
C) ekmek – elma – ev – erik
D) ekmek – elma – ev – erik
Doğru Cevap: A
Çözüm: İlk harfleri “e”, ikinci harfleri:
- k (ekmek)
- l (elma)
- r (erik)
- v (ev)
Bu sıraya göre: ekmek – elma – erik – ev
4. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte en son yer alır?
A) öğretmen
B) ocak
C) örnek
D) orman
Doğru Cevap: C
Çözüm:
- ocak → o – c
- orman → o – r
- öğretmen → ö – ğ
- örnek → ö – r
“Ö” harfi “O”dan sonra gelir. “Örnek” en sonda yer alır.