Varlıkların Sayılarına Göre İsimler 5. Sınıf Türkçe

📌 Varlıkların Sayılarına Göre İsim Çeşitleri

İsimler, varlıkların sayıca durumlarına göre üçe ayrılır:

1. Tekil (Tekil) İsimler

Tanım: Tek bir varlığı belirten isimlerdir.

Özellikleri:

  • Çoğul eki (-ler/-lar) almazlar.
  • Sayı olarak “bir” anlamı taşırlar.

Tekil İsim Örnekleri

Kategori Örnekler Açıklama
Canlılar çocuk, kuş, ağaç Tek bir varlığı ifade eder
Nesneler kitap, kalem, ev Sayıca tekil durumda
Kavramlar sevgi, mutluluk Soyut kavramlar genellikle tekil kullanılır

Örnek Cümleler:

  • Çocuk parkta oynuyor.”
  • Kitap masanın üzerinde duruyor.”
  • Mutluluk her şeyden önemlidir.”

2. Çoğul İsimler

Tanım: Birden fazla varlığı belirten isimlerdir.

Özellikleri:

  • “-ler/-lar” çoğul ekini alırlar.
  • Sayı olarak “birden fazla” anlamı taşırlar.

Çoğul İsim Örnekleri

Kategori Örnekler Açıklama
Canlılar çocuklar, kuşlar, ağaçlar Çokluğu ifade eder
Nesneler kitaplar, kalemler, evler Birden fazla varlık
Topluluklar öğrenciler, askerler Grup halindeki varlıklar

Örnek Cümleler:

  • Çocuklar bahçede top oynuyor.”
  • Kitaplar raflara düzenlice yerleştirildi.”
  • Öğrenciler sınav için hazırlanıyor.”

3. Topluluk İsimleri

Tanım: Çoğul eki almadan bir topluluğu ifade eden isimlerdir.

Özellikleri:

  • Yapıca tekil görünür ama anlamca çoğuldur.
  • “-ler/-lar” eki alabilirler ama bu durumda anlam değişir.

Topluluk İsim Örnekleri

Kategori Örnekler Açıklama
Yönetim meclis, kurul, heyet Resmi gruplar
Askeri ordu, birlik, tabur Askeri gruplar
Doğa sürü, orman, demet Doğal gruplar

Örnek Cümleler:

  • Meclis yeni yasayı görüşüyor.”
  • Ordu sınıra doğru hareket etti.”
  • Sürü otlakta otluyor.”

📌 Tekil, Çoğul ve Topluluk İsimlerinin Karşılaştırılması

Özellik Tekil İsim Çoğul İsim Topluluk İsmi
Sayı Tek bir varlık Birden fazla varlık Grup halinde varlıklar
Ek Çoğul eki almaz “-ler/-lar” eki alır Çoğul eki almaz
Örnek “öğrenci” “öğrenciler” “sınıf”

PRATİK AYIRT ETME YÖNTEMİ:
➔ Soru: Bu isim bir grup mu ifade ediyor?

  • asker” → Hayır (tekil)
  • askerler” → Evet (çoğul)
  • ordu” → Evet (topluluk)

📌 Özel Durumlar ve Uyarılar

✔ Bazı isimler hem tekil hem çoğul anlam taşıyabilir:

  • Su” → Hem tekil (“bir bardak su”) hem de çoğul (“sular yükseldi”) anlamda kullanılabilir.

✔ Topluluk isimleri çoğul eki alırsa:

  • ordular” → Birden fazla ordu anlamına gelir.

❌ Yaygın Hata:

  • Takımlar iyi oynadı.” (Yanlış)
  • Takım iyi oynadı.” (Doğru) → Takım zaten topluluk ismidir.

📌 Çözümlü Test Soruları

SORU 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde topluluk ismi kullanılmıştır?

A) “Kuşlar gökyüzünde uçuyor.”
B) “Jüri kararını açıkladı.”
C) “Çocuk parkta oynuyor.”
D) “Kitaplar rafa dizildi.”

✅ Çözüm:

  • A ve D çoğul, C tekil, B “jüri” topluluk ismidir.
    Cevap: B

SORU 2:

Hangisi diğerlerinden farklıdır?

A) sürü
B) demet
C) kitap
D) ordu

✅ Çözüm:

  • A, B, D topluluk ismi, C tekil isimdir.
    Cevap: C

SORU 3:

Sınıf, öğretmeni dikkatle dinledi.” cümlesindeki “sınıf” kelimesinin türü nedir?

A) Tekil isim
B) Çoğul isim
C) Topluluk ismi
D) Soyut isim

✅ Çözüm:

  • Sınıf” bir grup öğrenciyi ifade eder (topluluk ismi).
    Cevap: C

SORU 4:

Aşağıdaki kelimelerden hangisi çoğul isimdir?

A) kalem
B) kalemler
C) takım
D) heyet

✅ Çözüm:

  • B “kalemler” çoğul eki almıştır.
    Cevap: B

SORU 5:

Ordular savaşa hazırlanıyor.” cümlesindeki “ordular” kelimesi için ne söylenebilir?

A) Tekil isimdir
B) Çoğul isimdir
C) Topluluk ismidir
D) Soyut isimdir

✅ Çözüm:

  • ordu” topluluk ismidir, “-lar” eki alınca “birden fazla ordu” anlamına gelir (çoğul).
    Cevap: B

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

Varlıkların Sayılarına Göre İsimler 5. Sınıf Türkçe Konu Anlatımı Örnekler Sorular