Yazım Kuralları 5. Sınıf Türkçe
Büyük Harflerin Kullanımı
Kurallar:
✅ Cümle başları büyük harfle başlar:
“Bugün hava çok güzel.”
✅ Özel isimler büyük harfle yazılır:
“Ayşe, Türkiye, Mars, Türkçe”
✅ Kitap, dergi, kurum adları büyük harfle başlar:
“Keloğlan Dergisi, Türk Dil Kurumu”
✅ Milliyet, dil isimleri büyük harfle yazılır:
“İngiliz, Fransızca”
❌ Yanlış Kullanım:
“okula gittim” → “Okula gittim.” (Cümle büyük harfle başlamalı)
Nokta (.) Kullanımı
Kurallar ve Örnekler:
✅ Cümlenin sonuna konur:
“Bugün parka gittik.”
✅ Kısaltmaların sonuna konur (kurum adları hariç):
“Dr. (doktor), Prof. (profesör), vb. (ve benzeri)”
✅ Sıra gösteren sayılardan sonra konur:
“3. sokak, 1. kat”
✅ Tarih yazarken gün-ay-yıl arasına konur:
“23.04.2024”
❌ Yanlış Kullanım:
“Sınıfımız 5A” → Doğrusu: “Sınıfımız 5-A” (harf ile rakam arasına tire gelir, nokta değil)
Virgül (,) Kullanımı
Kurallar ve Örnekler:
✅ Eş görevli sözcükleri ayırmak için:
“Kalem, defter, kitap ve silgi aldım.”
✅ Hitap sözcüklerinden sonra:
“Sevgili Arkadaşım, mektubunu aldım.”
✅ Cümlede vurgulanmak istenen ögeden sonra:
“Bu kitabı, tüm öğrenciler okumalı.”
✅ Anlam karışıklığını önlemek için:
“Yaşlı, doktora danıştı.” (Yaşlı kişi doktora gitti)
“Yaşlı doktora danıştı.” (Yaşlı doktora gitti)
❌ Yanlış Kullanım:
“Oyun oynamayı çok severim bazen saatlerce bilgisayar başından kalkmam.”
→ Doğrusu: “Oyun oynamayı çok severim, bazen saatlerce bilgisayar başından kalkmam.”
“de/da” Bağlacı ve “-de/-da” Eki
Kural:
- Bağlaç olan “de/da” ayrı yazılır ve “dahi, bile” anlamına gelir.
“Kitap da aldım.” (✔️ “Kitap bile aldım” diyebilirsiniz.) - Ek olan “-de/-da” bitişik yazılır ve yer/zaman bildirir.
“Okulda test var.” (✔️ “Okul içinde” anlamında)
❌ Yanlış Kullanım:
“Ev de parti var.” → “Evde parti var.” (Yer bildirdiği için bitişik)
“ki” Bağlacı ve “-ki” Eki
Kural:
- Bağlaç olan “ki” ayrı yazılır ve cümleleri bağlar.
“O kadar çalıştı ki sınavı kazandı.” - Ek olan “-ki” bitişik yazılır ve iyelik/sıfat yapar.
“Evdeki hesap, seninki”
❌ Yanlış Kullanım:
“Arabaki ses” → “Arabadaki ses”
“mi” Soru Eki
Kural:
- Soru eki “mi” her zaman ayrı yazılır ve ekler kelimenin son sesine uyar (mı/mi/mu/mü).
“Geldin mi?, Güzel mi?”
❌ Yanlış Kullanım:
“Geldinmi?” → “Geldin mi?”
Kısaltmaların Yazımı
Kural:
- Kurum adları büyük harfle yazılır ve nokta kullanılmaz:
“TDK (Türk Dil Kurumu), THY” - Ölçü birimleri küçük harfle yazılır:
“kg, cm, ml”
❌ Yanlış Kullanım:
“T.C.” → “TC” (Nokta kullanılmaz)
Çözümlü Test Soruları
Soru 1:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı vardır?
A) Okulda İngilizce dersi var.
B) Ayşe de bizimle gelecek.
C) Kitapdaki resimler çok güzel.
D) Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.
Çözüm:
- C seçeneğinde “kitapdaki” yanlış, doğrusu “kitaptaki” olmalı.
- Cevap: C
Soru 2:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “de/da” doğru yazılmıştır?
A) Parkta oyun oynadık.
B) O da bizimle geldi.
C) Evde ki eşyalar düzenli.
D) Sınıfta ki panoya baktı.
Çözüm:
- A) Parkta → Doğru (yer bildiriyor, bitişik)
- B) O da → Doğru (bağlaç, ayrı)
- C) Evdeki → Yanlış (bitişik olmalı)
- D) Sınıftaki → Yanlış (bitişik olmalı)
- Cevap: B
Soru 3:
Hangi cümlede “mi” yanlış yazılmıştır?
A) Bu elbise güzel mi?
B) Yarın gelecek misin?
C) Ödevlerin bittimi?
D) Akşam yemeği hazır mı?
Çözüm:
- C seçeneğinde “bittimi” yanlış, doğrusu “bitti mi?”
- Cevap: C
Soru 4:
Aşağıdaki kısaltmalardan hangisi yanlış yazılmıştır?
A) TBMM
B) Kg.
C) cm
D) THY
Çözüm:
- Kg. yanlış, doğrusu kg (nokta olmamalı).
- Cevap: B
Soru 5:
Hangi cümlede büyük harf kullanımı yanlıştır?
A) Türkçe dersini çok seviyorum.
B) Ay, dünyanın uydusudur.
C) İstanbul Boğazı çok güzel.
D) Yarın İngilizce sınavı var.
Çözüm:
- B seçeneğinde “Ay” özel isim olduğu için doğru, ancak “dünya” küçük harfle yazılmalı.
- Cevap: B (“dünya” küçük yazılır)
Soru 6:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nokta yanlış kullanılmıştır?
A) Saat 15.30’da buluşalım.
B) Dr. Ahmet Bey bugün gelecek.
C) Okulumuz Ankara. da.
D) 5. katta oturuyoruz.
Çözüm:
- C seçeneğinde “Ankara. da.” yanlış, doğrusu “Ankara’da.” (Nokta cümlenin sonuna konur)
- Cevap: C
Soru 7:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül doğru kullanılmıştır?
A) Anne çocuğunu, parka götürdü.
B) Defter kitap ve kalem aldım.
C) Elif, bugün sinemaya gidelim mi?
D) Pazardan domates biber patlıcan aldık.
Çözüm:
- C seçeneğinde hitap sözünden sonra virgül doğru kullanılmış.
- Cevap: C
Soru 8:
Hangi cümlede virgül kullanılmazsa anlam değişir?
A) Küçük kardeşini okuldan aldı.
B) Hızlı koşan çocuk düştü.
C) Genç öğretmen sınıfa girdi.
D) Yaralı asker hastaneye kaldırıldı.
Çözüm:
- A seçeneğinde “Küçük, kardeşini okuldan aldı.” yazılırsa, “küçük olan kişi” anlamı çıkar.
- Cevap: A
Sonuç
Yazım kurallarını öğrenmek için bol bol kitap okuyun ve yazma pratiği yapın. Bu kuralları doğru uyguladığınızda Türkçe sınavlarında başarılı olursunuz!