Zaman ölçü birimleri, günlük hayatımızda zamanı düzenlemek ve organize etmek için kullandığımız temel birimlerden oluşur. Zamanı ölçerken, belirli bir düzende birbirine bağlı olan saat, dakika, saniye gibi birimler ve yıl, ay, hafta, gün gibi daha uzun zaman dilimlerini kapsayan birimler vardır. Bu birimler arasındaki ilişkileri anlamak, zamanı doğru bir şekilde hesaplamak ve zamanla ilgili problemleri çözmek için oldukça önemlidir. Bu yazıda, 4. sınıf düzeyinde zaman ölçü birimleri arasındaki ilişkileri ve bu konudaki temel kavramları ele alacağız.

Önceki Konu: Zaman Ölçü Birimleri Arasındaki İlişki
Sonraki Konu: Zaman Ölçme Problemleri

Zaman Ölçü Birimleri Arasındaki İlişki Konu Anlatımı

Saniye, Dakika ve Saat Arasındaki İlişki

• Zaman ölçüsü birimi saattir. Saat kısaca “sa.” şeklinde yazılır. Saat üzerindeki akrep (kısa ibre) saati, yelkovan (uzun ibre) dakikayı gösterir.
• Dünya kendi ekseni etrafında bir tur dönüşünü 24 saatte tamamlar. Buna 1 gün denir. Dünya, Güneş’in etrafında bir tur dolanımını 365 gün 6 saatte tamamlar. Buna da 1 yıl denir. 1 ay 30 gün olarak kabul edilir. Bazı aylar 30, bazı aylar 31 gündür. Şubat ayı 28 gündür.
• Bir yıl 365 gün 6 saattir. 6 saatlik süreler 4 yılda bir gün eder. Oluşan bu gün şubat ayına eklenir ve şubat ayı 29 gün olur. Buna artık yıl denir. 4’e kalansız bölünebilen yıllar artık yıllardır. (2024, 2028, 2032)

Saat – dakika ve dakika – saniye arasındaki ilişki aşağıdaki gibidir:
1 Saat = 60 dakika
1 Dakika = 60 saniye

Zaman ölçülerindeki kısaltmalar şu şekildedir:
Saat = sa.
Dakika = dk.
Saniye = sn.

Örnek: Aşağıda verilen zaman dönüşümlerini açıklamalarıyla beraber yapalım.

• 3 sa. = ? dk. (1 sa. = 60 dk.),
  3 sa. = 3 × 60 = 180 dk., 3 sa. = 180 dk.
• 5 dk. = ? sn. (1 dk. = 60 sn.),
  5 dk. = 5 × 60 = 300 sn., 5 dk. = 300 sn.
• 12 sa. = ? dk. (1 sa. = 60 dk.),
  12 sa. = 12 × 60 = 720 dk., 12 sa. = 720 dk.

Not: Saatten dakikaya ya da dakikadan saniyeye dönüşümlerde 60 ile çarpılır.

Örnek: Aşağıda verilen zaman dönüşümlerini yapalım.

• 120 dk. = ? sa. (60 dk. = 1 sa.),
  120 dk. = 120 ÷ 60 = 2 sa., 120 dk. = 2 sa.
• 420 sn. = ? dk. (60 sn. = 1 dk.),
  420 sn. = 420 ÷ 60 = 7 dk., 420 sn. = 7 dk.
• 600 sn. = ? dk. (1 dk. = 60 sn.),
  600 sn. = 600 ÷ 60 = 10 dk., 600 sn. = 10 dk.

Not: Dakikadan saate ya da saniyeden dakikaya dönüşümlerde 60’a bölünür.

Örnek: Aşağıda verilen dönüşümleri uygun bir şekilde yapalım.

• 200 dk. = …?… sa. … ?… dk.
  1 sa. = 60 dk. olduğundan 200’ü 60’a bölelim.
  
  200 dk. = 3 sa. 20 dk.
• 45 dk. 15 sn. = …?… sn.
  1 dk. = 60 sn. olduğundan 45 dk.’yı 60 ile çarpalım.
  45 × 60 = 2700 sn.
  2700 sn. + 15 sn. = 2715 sn.

Gün, Hafta, Ay ve Yıl Arasındaki İlişki

Yıl – Ay – Hafta ve Ay – Hafta – Gün Arasındaki Dönüşümler
1 Yıl = 12 ay
1 Yıl = 52 hafta
1 Yıl= 365 gün
1 Hafta= 7 gün
1 Gün = 24 saat
1 Ay (ortalama) = 30 gün

Örnek: Aşağıda verilen zaman dönüşümlerini açıklamalarıyla beraber yapalım.

• 3 hafta = ? gün, (1 hafta = 7 gün)
  3 hafta = 3 × 7 = 21 gün, 3 hafta = 21 gün.
• 4 yıl = ? ay, (1 yıl = 12 ay)
  4 yıl = 4 × 12 = 48 ay, 4 yıl = 48 ay.
• 8 ay = ? gün, (1 ay = 30 gün)
  8 ay = 8 × 30 = 240 gün, 8 ay = 240 gün.
• 56 gün = ? hafta, (7 gün = 1 hafta)
  56 gün = 56 ÷ 7 = 8 hafta, 56 gün = 8 hafta.
• 24 ay = ? yıl, (12 ay = 1 yıl)
  24 ay = 24 ÷ 12 = 2 yıl, 24 ay = 2 yıl.
• 104 hafta = ? yıl, (52 hafta = 1 yıl)
  104 hafta = 104 ÷ 52 = 2 yıl, 104 hafta = 2 yıl.

Not: Büyük zaman birimleri küçük zaman birimlerine dönüştürüldüğünde çarpma, küçük zaman birimleri büyük zaman birimlerine dönüştürüldüğünde bölme işlemi kullanılır.

Örnek: Aşağıdaki dönüşümleri yapalım.

• 3 gün 7 saat = ..?.. saat
  3 gün = 3 × 24 = 72 saat, 3 gün 7 saat = 72 + 7 = 79 saat
• 4 hafta 5 gün = ..?.. gün
  4 hafta = 4 × 7 = 28 gün, 4 hafta 5 gün = 28 + 5 = 33 gün
• 200 gün = ..?.. ay ..?.. gün
  1 ay = 30 gün olduğundan 200’ü 30’a bölelim.
  
  200 gün = 6 ay 20 gün
• 62 ay = ..?.. yıl ..?.. ay
  1 yıl = 12 ay olduğundan 62’yi 12’ye bölelim.
  
  62 ay = 5 yıl 2 ay

Zaman Ölçü Birimleri Arasındaki İlişki Etkinlikleri ve Çalışma Kağıdı

Soru: Aşağıdaki saat – dakika ve dakika ve saat dönüşümlerini yapalım.

2 sa. = 120 dk.	180 dk. = ….. sa.
4 sa. = ….. dk.	300 dk. = ….. sa.
10 sa. = ….. dk.	480 dk. = ….. sa.
7 sa. = ….. dk.	660 dk. = ….. sa.
12 sa. = ….. dk.	780 dk. = ….. sa.
2 sa. 20 dk. = 140 dk.	5 sa. 27 dk. = ….. dk.
4 sa. 45 dk. = ….. dk.	6 sa. 35 dk. = ….. dk.
8 sa. 15 dk. = ….. dk.	4 sa. 17 dk. = ….. dk.
165 dk. = …… sa. …… dk.	190 dk. = …… sa. …… dk.
110 dk. = …… sa. …… dk.	320 dk. = …… sa. …… dk.

Soru: Aşağıdaki dakika – saniye ve saniye ve dakika dönüşümlerini yapalım.

3 dk. = ….. dk.	7 dk. 30 sn. = ….. sn.
5 dk. = ….. dk.	4 dk. 43 sn. = ….. sn.
9 dk. = ….. dk.	120 sn. = ….. dk.
6 dk. = ….. dk.	240 sn. = ….. dk.
11 dk. = ….. dk.	420 sn. = ….. dk.
3 dk. 20 sn. = ….. sn.	720 sn. = ….. dk.
5 dk. 7 sn. = ….. sn.	540 sn. = ….. dk.
1 dk. 18 sn. = ….. sn.	600 sn. = ….. dk.
165 sn. = …… dk. …… sn.	218 sn. = …… dk. …… sn.
255 sn. = …… dk. …… sn.	390 sn. = …… dk. …… sn.

Soru: Tablolardaki dönüşümleri örnekteki gibi yapalım.

Soru: Tablolardaki dönüşümleri örnekteki gibi yapalım.

Soru: Tablolardaki dönüşümleri örnekteki gibi yapalım.

Saat, Dakika ve Saniye Video

Saat, Dakika ve Saniye Problemleri Video

Gün, Hafta, Ay ve Yıl Video

Zaman ölçü birimleri, günlük yaşamımızda zamanı organize etmek ve belirli bir düzen içinde anlamak için kullandığımız temel araçlardır. Saat, dakika, saniye gibi kısa süreleri kapsayan birimler ile yıl, ay, hafta ve gün gibi daha uzun süreleri kapsayan birimler, zamanı ölçmek için kullanılan en yaygın birimlerdir. Bu birimler arasındaki ilişkileri anlamak, özellikle zaman ölçme problemlerini çözmek açısından oldukça önemlidir.

Saat, Dakika ve Saniye

Zamanı ölçerken, en sık kullandığımız birimler saat, dakika ve saniyedir. Bu üç birim arasındaki ilişki şu şekildedir:

• 1 saat = 60 dakika
• 1 dakika = 60 saniye
• Dolayısıyla, 1 saat = 3600 saniye olarak da ifade edilebilir.

Bu ilişkileri bilmek, örneğin bir etkinliğin ne kadar sürdüğünü ya da belirli bir sürenin saniye cinsinden ne kadar olduğunu hesaplamak için gereklidir.

Yıl, Ay, Hafta ve Gün

Daha uzun süreler ölçülürken, yıl, ay, hafta ve gün birimleri kullanılır. Bu birimler arasındaki ilişki ise şu şekildedir:

• 1 yıl = 12 ay
• 1 ay = 4 hafta (yaklaşık)
• 1 hafta = 7 gün
• 1 yıl = 52 hafta + 1 gün (veya 2 gün, artık yıllarda)

Bu bilgileri kullanarak, örneğin bir yılın belirli bir bölümünü ya da belirli bir sürenin kaç gün sürdüğünü hesaplayabiliriz.

Zaman Ölçme Problemleri

Zaman ölçme problemleri genellikle bu birimler arasındaki ilişkileri kullanarak çözülür. Örneğin, belirli bir sürenin saat ve dakika cinsinden ifade edilmesi ya da bir olayın başlama ve bitiş zamanı arasındaki farkın bulunması gibi problemlerde bu bilgileri uygulamak gereklidir.

Zaman ölçme problemlerini çözmek, zaman birimleri arasındaki dönüşümleri doğru bir şekilde yapmayı ve zamanı yönetme becerilerini geliştirmeyi sağlar. Bu nedenle, öğrencilerin bu konuyu anlamaları ve uygulamaları önemlidir.

Sonuç olarak, zaman ölçü birimleri arasındaki ilişkileri anlamak, hem günlük hayatta zamanı doğru bir şekilde kullanmak hem de matematiksel problemlerde doğru sonuçlara ulaşmak için temel bir beceridir. 4. sınıf matematik müfredatında bu konunun yer alması, öğrencilerin bu becerileri kazanması açısından büyük önem taşır.