“Zihinden Bölme İşlemi“, 4. sınıf matematik konuları arasında, öğrencilerin zihinsel matematik becerilerini geliştirmelerine yardımcı olacak önemli bir konudur. Bu dersin amacı, öğrencilere kağıt ve kalem kullanmadan, küçük sayılarla yapılan bölme işlemlerini zihinden nasıl yapabileceklerini öğretmektir. Zihinden bölme, günlük hayatta sıkça karşılaşılan basit bölme işlemlerini hızlı ve pratik bir şekilde çözme becerisini kazandırır. Bu ders, öğrencilere sayıların büyüklüklerini anlamalarını ve zihinsel olarak işlem yapabilme yetilerini geliştirmelerine yardımcı olacaktır.

Önceki Konu: Doğal Sayılarla Bölme İşlemi
Sonraki Konu: Bölme İşleminin Sonucunu Tahmin Etme

Zihinden Bölme İşlemi Ders Notu

Sonunda en az bir tane 0 (sıfır) olan doğal sayılar 10 ile bölünürken; sayının sonundan bir 0 (sıfır) silinir.

Örnek 1: Aşağıda verilen bölme işlemlerini zihinden yapalım.

• 70 ÷ 10 = ? → 70 ÷ 10 = 7
• 300 ÷ 10 = ? → 300 ÷ 10 = 30
• 75000 ÷ 10 = ? → 75000 ÷ 10 = 7500

Sonunda en az iki tane 0 (sıfır) olan doğal sayılar 100 ile bölünürken; sayının sonundan iki 0 (sıfır) silinir.

Örnek 2: Aşağıda verilen bölme işlemlerini zihinden yapalım.

• 300 ÷ 100 = ? → 300 ÷ 100 = 3
• 9000 ÷ 100 = ? → 9000 ÷ 100 = 90
• 10000 ÷ 100 = ? → 10000 ÷ 100 = 100

Sonunda en az 3 tane 0 (sıfır) olan doğal sayılar 1000 ile bölünürken; sondan üç 0 (sıfır) silinir.

Örnek 3: Aşağıda verilen bölme işlemlerini zihinden yapalım.

• 3000 ÷ 1000 = ? → 3000 ÷ 1000 = 3
• 6000 ÷ 1000 = ? → 6000 ÷ 1000 = 6
• 15000 ÷ 1000 = ? → 15000 ÷ 1000 = 15

Örnek 4: 400 ÷ ★ = 40 ise ★’i bulalım.
Çözüm: 400 ÷ ★ = 40 işleminde 400’den 1 tane sıfır silinmiştir. Yani ★ = 10’dur. Böylece 40 × 10 = 400 olur.

Örnek 5: Bir düğün salonunda 420 sandalye vardır. Her masanın etrafında 10 sandalye bulunduğuna göre masa sayısını zihinden bölme işlemi yaparak bulalım.

• 420 ÷ 10 = ?
• 420’yi 10’a zihinden bölmek için 420’nin birler basamağındaki 0 silinir. Kalan sayılar bölüm olarak yazılır.
• 420 ÷ 10 = 42

Örnek 6: 1300 balon yüzer yüzer paketlenecektir. Bu iş için kaç paket gerektiğini zihinden bölme işlemi yaparak bulalım.

• 1300 ÷ 100 = ?
• 1300’ü 100’e zihinden bölmek için 1300’ün birler ve onlar basamağındaki 0’lar silinir. Kalan sayılar bölüm olarak yazılır.
• 1300 ÷ 100 = 13

Örnek 7: 40 000 kg patates 1000 çuvala eşit şekilde paylaştırılacaktır. Her çuvala kaç kilogram patates koyulacağını zihinden bölme işlemi yaparak bulalım.

• 40 000 ÷ 1000 = ?
• 40 000’i 1000’e zihinden bölmek için 40 000’in birler, onlar ve yüzler basamağındaki 0’lar silinir. Kalan sayılar bölüm olarak yazılır.
• 40 000 ÷ 1000 = 40

4. Sınıf Zihinden Bölme İşlemi Etkinlikleri ve Çalışma Kağıdı

Soru: Aşağıdaki bölme işlemlerini zihinden yapalım.

Soru: Aşağıdaki bölme işlemlerinde noktalı yerlere “10, 100 ve 1000” sayılarından uygun olanını yazalım.

Zihinden Bölme İşlemi Video

1. Zihinden Bölme Nedir? Zihinden bölme işlemi, kağıt ve kalem kullanmadan, sayıların zihinde hızlıca bölünmesi işlemidir. Bu yöntem, özellikle küçük sayılarla yapılan bölme işlemleri için uygundur.

2. Zihinden Bölme İşleminin Adımları

• Adım 1: Sayıları basit bir şekilde analiz edin. Örneğin, 24 sayısını 6'ya bölecekseniz, 6'nın 24 içinde kaç kez olduğunu düşünün.
• Adım 2: Zihninizde bu sayıların kaç kez bölündüğünü hesaplayın. 24 ÷ 6 = 4 gibi.
• Adım 3: İşlemi doğrulamak için, bölme işlemini hızlıca kafanızda tekrarlayın ve sonucu kontrol edin.

3. Basit Örnekler:

• 36 ÷ 6 = 6 (6'nın 36 içinde 6 kez olduğunu zihinden hesaplayın).
• 48 ÷ 8 = 6 (8'nin 48 içinde 6 kez olduğunu zihinden hesaplayın).
• 72 ÷ 9 = 8 (9'un 72 içinde 8 kez olduğunu zihinden hesaplayın).

4. Pratik Yapma: Zihinden bölme işlemi, pratik yaparak geliştirilir. Günlük hayatta karşılaştığınız basit matematiksel işlemleri zihinden çözmeye çalışarak bu becerinizi geliştirebilirsiniz.

5. İpuçları:

• Küçük sayılarla başlayın ve sayıları zihninizde gruplara ayırarak bölmeyi kolaylaştırın.
• İşlemleri hızlı yapabilmek için bol bol pratik yapın ve zihinsel hesaplama yeteneğinizi geliştirin.